در پنج روز نخست سال ۱۴۰۳ بیش از ۱۰ هزار گردشگر به تکاب درجنوب آذربایجان غربی سفر کرده اند.

به گزارش خبرنگار رسانه خبری تحلیلی شیز،  شهرستان تکاب با ۱۷۰ اثر ملی ثبت شده و یک اثر ثبت شده جهانی ، یکی از شهرهای مهم گردشگری آذربایجان غربی است که همه ساله پذیرای مسافران و گردشگران زیادی از اقصی نقاط کشورمان و مقصد گردشگران خارجی است.
تَکاب مرتفع‌ترین و سردترین شهر استان آذربایجان غربی است ومسافت مسیر جاده‌ای تکاب به ارومیه مرکز استان ۲۸۰ کیلومتر و مسافت مسیر جاده‌ای تکاب به تهران ۵۰۰ کیلومتر است.

این شهر مرکز شهرستان تکاب بوده و یکی از شهرهای باستانی و قدیمی ایران و جهان است که قدمت آن به دوران هخامنشیان و ساسانیان باز می‌گردد.

پیشینه سرزمین تکاب به شرح ذیل می‌باشد:

ناحیه‌ای که امروزه تکاب نامیده می‌شود، در ناحیه‌ای واقع بوده که در سالنامه‌های آشوری از نیمهٔ دوم سدهٔ ۹ قبل از میلاد، زاموآ خوانده می‌شده، و همواره دستخوش تهاجم آشوریان بوده‌است. این ناحیه مسکن اقوام باستانی لولوبی و گوتی بوده‌است و بعدها دولت ماننا در آن تشکیل شد و از سدهٔ ۷ ق م با تشکیل دولت ماد از مراکز مهم اقتصادی دولت ماننا و ماد به‌شمار می‌رفت.
ازجمله آثار بر جای مانده از دورهٔ مادها در این منطقه، بناهای سنگی غار کرفتو است که با دست در دل سنگ تراشیده شده‌است و نمونه‌ای از معماری سنگی دورهٔ مادها به‌شمار می‌رود. این غار کاربرد دفاعی نیز داشته‌است و مردم برای گریز از تهاجم اورارتوها و آشوریها، در آن پناه می‌گرفتند. در کاوشهای باستان‌شناسی آثاری از دورهٔ هخامنشیان در زندان سلیمان و تخت سلیمان به دست آمده‌است. این کاوشها همچنین نشان می‌دهد که منطقه تکاب در دوره‌های اشکانی و ساسانی نیز مرکز تمدنهای درخشانی بوده‌است که از مظاهر آن، علاوه‌بر بناهای سنگی غار کرفتو در غرب تکاب، می‌توان به آثار ساسانی کوه بلقیس در مشرق تخت سلیمان فعلی هم اشاره کرد.

تکاب به معنای آب باریک و زمینی که آب کم و باریکی در آن باشد آمده‌است. تکاب به صورت اسم مرکب به معنی دره، زمینی که در بعضی از جاهای آن آب فرورود و از جای دیگر بر آید.
نام افشار برگرفته از نام قبیله کوچک قرخلو افشار است، که ترکمانان بودند؛ و در حین تاخت و تاز مغول‌ها به ایران، ماندگاه خویش را در حوالی رود اترک رها کردند و به آذربایجان و کردستان روی آوردند. شاه اسماعیل صفوی قسمتی از ایشان را به شمال خراسان کوچانید و در حوالی ابیورد و نسا جای داد. سپس شاه عباس صفوی در اوایل اقتدار خود، به منظور کاهش نفوذ اقوام محلی، ایل افشار را از خراسان کوچانید، و در جلگه سرسبز و خرم ارومیه و منطقه افشار متوطن گردانید، و امور سرحدی این منطقه وسیع و مهم را تقریباً به طول ۱۲۰ کیلومتر می‌باشد، در عهده آن‌ها گذاشت و بدین جهت این منطقه به افشار موسوم گردید است. منطقه افشار از دو قسمت مشخص و با دو آب و هوای متفاوت تشکیل یافت، و در منتهی‌الیه جنوب خاوری آذربایجان غربی، مابین بیجار، گروس، سقز، خمسه زنجان و سراسکند میانه واقع شد است. منطقه‌ای که مرکز آن تکاب است و معروف به محال علیا و منطقه دیگر را که مرکز آن شاهین‌دژ است محال سفلی می‌نامند.

در شهرستان تکاب آثارهایی از دوره های ذیل پیدا شده است:دوران ورود اسلام به ایران ، دوره اشکانیان، دوره ایلخانیان ، دوره پهلوی،دوره ساسانیان ، دوره سلجوقیان ، دوره صفویان ، دوره قاجاریان ، دوره نوسنگی ، عصر برنز ، عصر مس، هزاره (پیش از میلاد) ، همه این آثار مورد تایید وزارت میراث فرهنگی و گردشگری می‌باشد.

بیشتر جمعیت این شهرستان به زبان‌های ترکی آذربایجانی و کردی سورانی سخن می‌گویند ، مذهب مردمان این شهرستان نیز شیعه دوازده‌امامی، اهل سنت شافعی و اهل حق است.

آب و هوای تکاب:
شهر تکاب با ارتفاع ۱۸۴۰ متر مرتفع‌ترین شهر استان آذربایجان غربی است. توپوگرافی ارتفاع و جهت گسترش ناهمواریها و دوری منطقه تکاب از دریا و کانون‌های رطوبتی شرایط ویژه‌ای به آب و هوای منطقه بخشیده که بارزترین مشخصه آن، زمستانهای سرد و برفی و تابستانهای معتدل و خشک می‌باشد. با در نظر گرفتن میانگین بارش سالانه ۳۵۰ میلی‌متر در گروه رژیم بارانی نیمه بیابانی یا نیمه خشک محسوب می‌شود.
بیشترین دمای تکاب در اوایل تیرماه است که به ۳۶ درجه سانتیگراد می‌رسد و سردترین دمای تکاب هم در اواخر دی ماه که به ۳۰- درجه سانتیگراد می‌رسد.
در بیشتر روزهای سرد سال به‌طور میانگین این شهر همراه با فیروزکوه رتبه سردترین شهر کشور را به خود اختصاص می‌دهد.

تخت سلیمان از مهم‌ترین مناطق باستانی و فرهنگی ایران است که در میراث جهانی یونسکو ثبت شده‌است و در ۳۲ کیلومتری تکاب قرار دارد.
تکاب به (شهر تاریخ و تمدن)، (پایتخت طلا و جواهرات خاورمیانه)، (شهر معادن)، (پایتخت سیب ایران)، (بهشت زمین‌شناسی جهان)، (سردترین شهر ایران) و (مرکز گیاهان دارویی ایران) معروف است.

تکاب در بین چهار استان مهم کشور از جمله کردستان، زنجان، آذربایجان غربی و آذربایجان شرقی قرار گرفته‌است و تنها شهر استان آذربایجان غربی است که با استان زنجان مرز مشترک دارد و همچنین تکاب تنها شهر آذربایجان غربی است که با هر سه استان همسایه آذربایجان غربی مرز مشترک دارد.

منطقه شکارممنوع تکاب:
منطقه شکار ممنوع بیان در حد فاصل شهرستانهای تکاب و شاهین دژ در جنوب استان آذربایجان غربی واقع است. . این منطقه در محور جاده شاهین‌دژ به تکاب واقع شده که از شرایط طبیعی خوبی برای زندگی حیوانات وحشی نظیر قوچ و میش وحشی برخوردار است. این منطقه در نزدیکی روستای قوزلوی افشاردر ۲۳ کیلومتری جنوب شرقی شاهین‌دژ واقع است. کوه بیان با ارتفاعی در حدود ۲۲۳۲ متر از سطح دریا در این منطقه واقع است.

اقتصاد تکاب افشار کشاورزی و دامداری است و از این حیث تقریباً خودکفا و صادرکننده است، اما بخش مهم دیگری از اقتصاد منطقه محصولات صنایع دستی و بر عهده زنان فرشباف تکاب است. قالی و قالیچه‌های نفیس و گرانبهای افشار محبوبیت خاصی در بازارهای فرش دنیا دارد، و از حیث رنگ و مرغوبیت و طرز بافت و نقشه از فرش‌های درجه اول است. هرچند گاهی قالیچه‌های آن چنان ظریفی توسط زنان و دختران ماهر و هنرمند تکاب افشار بافته می‌شود، که می‌توان آن را در کیف دستی جای داد. اما در کل فرش افشار شهرت خود را به کیفیت و دوام آن مرهون، و به فرش آهنین معروف است.

عسل، سیب، گیاهان دارویی، طلا و جواهرات از دیگر سوغات شهر تکاب هستند.

رئیس اداره حرایم آثار تاریخی وزارت میراث فرهنگی ، گردشگری و صنایع دستی گفت : در قالب ستاد خدمات سفرهای نوروزی مجموعه جهانی پایگاه تخت سلیمان و همینطور اداره کل میراث فرهنگی ، گردشگری و صنایع دستی استان آذربایجان غربی تمهیدات خوبی را برای پذیرش میهمانان نوروزی درنظر گرفته اند.

ارجمند گفت : از همه هم میهنان دعوت می کنم در برنامه سفرهای نوروزی خود استان آذربایجان غربی بویژه پایگاه جهانی تخت سلیمان و ۱۷۰ اثر تاریخی شهرستان تکاب را در دستور سفرهای خود قرار دهند.

مدیر پایگاه میراث جهانی تخت سلیمان گفت : مجموعه جهانی تخت سلیمان شامل آثار دوره های ساسانی و ایلخانی است و آتشکده آذرگشنسب و معبد آناهیتا از جمله آثار آن بوده که قدمت آن به دوران قبل از اسلام بر می گردد.

وی افزود: تخت سلیمان و زندان سلیمان از مهم‌ترین جاذبه‌های گردشگری در این شهر است که در میراث جهانی یونسکو ثبت شده‌است؛ همچنین مُهر موبد موبدان منقوش اساطیر کهن و بیش‌تر در ستایش آب و آتش است، در تخت سلیمان کشف شده‌است

امینیان گفت : زندان سلیمان که ستایشگاه دوره مانایی است و قلعه بلقیس نیز که مربوط به دوره ساسانی است در عرصه و حریم پایگاه میراث جهانی تخت سلیمان واقع شده اند.

رئیس اداره میراث فرهنگی ، گردشگری و صنایع دستی تکاب گفت : یکی دیگر از جاذبه های گردشگری و آثار مرموز شهرستان چمن متحرک یا چملی گول در ۱۵ کیلومتری تکاب و در پایین دست روستای بدرلو واقع شده است.

وحدت خیری گفت : وسعت این جزیره شناور یک هکتار است که اطراف آن با نیزارهایی پوشیده شده و پیرامون آن طبیعتی سرسار از گل و گیاه بوده و فضایی اعجاب انگیزی را بوجود آورده است.

وی افروزد از دیگر مناطق گردشگری تکاب می توان بهکوه بلقیس که باارتفاع۳۳۳۵ در منطقه تخت سلیمان قرار دارد و دریاچه‌ای فصلی وابسته به این کوه در کنار آن قرار دارد.

مسجد جامع تکاب: با قدمت بیش از صد سال با معماری زیبا ثبت شده در آثار لیست آثار ملی

سد قجور:مربوط به دوره پهلوی است و در تکاب، ۵ کیلومتری شرق تکاب واقع شده و این اثر در تاریخ ۱۲ مهر ۱۳۷۷ با شمارهٔ ثبت ۲۱۳۳ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌است

آرامگاه ایوب انصاری:مربوط به سدهٔ ۹ ه‍.ق است این بقعه جزو زیباترین مقابر مذهبی آذربایجان به حساب می‌آید بنای مذکور از تناسبات بسیار زیبایی برخوردار است که احتمال می‌رود ۵۰ سال بعد از فوت این عالم و فقیه این بنا را به پاس‌داشت وی می‌سازند؛ و در ۱۳ کیلومتری جنوب تکاب واقع شده و این اثر در تاریخ ۱۷ خرداد ۱۳۳۵ با شمارهٔ ثبت ۱۲۴۴ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌است.

قلعه سردار افشار بنای ساختمانی معروف به قلعه که در داخل شهر قرار دارد اشاره کرد و همچنین،مسجد جامع یولقون آغاج،زندان نبی کندی،خانه اربابی نصرت آباد (قالا)،آبشار قینرجه،قلعه ساری قورخان،آبگرم و آبشار قینرجه در روستایی به همین نام واقع در جاده تخت سلیمان،چهار ستون تاریخی چهار طاق زوار (کلیسای چهارطاقی) در روستای چهارطاق،زندان برنجه،آب سرد یار عزیز،کوه چهل چشمه، مسجد جامع تاریخی روستای اغولبیک که در ۵ کیلومتری شهرستان تکاب واقع و ۷سال زودتر از مسجدجامع تاریخی شهر تکاب بنا شده‌است، یخچال طبیعی بی‌نظیر قدیمی که قدمت آن به بیش از یک قرن می‌رسد و کوره خانه قدیمی و… می‌توان اشاره نمود.

کوه بلقیس که باارتفاع۳۳۳۵ در منطقه تخت سلیمان قرار دارد و دریاچه‌ای فصلی وابسته به این کوه در کنار آن قرار دارد.

مسجد جامع تکاب: با قدمت بیش از صد سال با معماری زیبا ثبت شده در آثار ملی

سد قجور:مربوط به دوره پهلوی است و در تکاب، ۵ کیلومتری شرق تکاب واقع شده و این اثر در تاریخ ۱۲ مهر ۱۳۷۷ با شمارهٔ ثبت ۲۱۳۳ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌است

آرامگاه ایوب انصاری:مربوط به سدهٔ ۹ ه‍.ق است این بقعه جزو زیباترین مقابر مذهبی آذربایجان به حساب می‌آید بنای مذکور از تناسبات بسیار زیبایی برخوردار است که احتمال می‌رود ۵۰ سال بعد از فوت این عالم و فقیه این بنا را به پاس‌داشت وی می‌سازند؛ و در ۱۳ کیلومتری جنوب تکاب واقع شده و این اثر در تاریخ ۱۷ خرداد ۱۳۳۵ با شمارهٔ ثبت ۱۲۴۴ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌است.

بازار تکاب افشار:بازار روباز تکاب در سال ۱۳۲۸ تا سال ۱۳۳۸ توسط معمار معروف شهر تبریز استاد غلام حسین معمار باشی تبریزی به دستور ساعد السطان افشار فتحعلی خان افشار در چهار خیابان اصلی به مرکزیت چهارراه فعلی تکاب ساخته شده‌است.

آبگرم تخت سلیمان (ایسدی سو): با چشمه‌های آب گرم، که برای درمان بیماری‌های روماتیسمی محبوبیت دارد.

انتهای خبر/